Ցմահ դատապարտյալ Արմենակ Մնջոյանի հայտարարությունը

«Հանձնաժողովի նախագահ Դանիել Մխեյան,  հանձնաժողովի անդամներ՝ Մհեր Խաչատրյան, Կարինե Քիշմիրյան, Մանուկ Սեմերջյան, Հրաչյա Պալյան, Եվգենիա Իվանովա»: 15 սեպտեմբերի, 2017 թ. ):

Նախ  որպեսզի հասկանալի լինի, թե իրականում ի՞նչ է թաքնված Մնջոյանի «պատշաճ վարքագծի» և «նոր հանցագործություն կատարելու հավանականության բնորոշման տակ», հարկ է դիտարկել 28 դեկտեմբեր 1994 թ. ՀՀ նախագահ Լևոն Տեր-Պետրոսյանի հանրահայտ ելույթի դրդապատճառները, որը ուղղված էր Հ.Յ.Դ կուսակցությանը, վերջինիս մեղադրելով միջազգային ահաբեկչության մեջ:

Քաղաքական պատվերների արդյունքում ՀՀ Գերագույն դատարանի 10 դեկտեմբերի 1996 թ-ի դատավճռով, ուր ազգային չորս գործիչներ և ազատամարտիկներ դատապարտվեցին մահապատժի և նույն դատավճռով էլ «Դրո» գաղտնի հետախուզական կառույցը միտումնավոր առկախ  թողնվեց Հ.Յ.Դ կուսակցությունից, սրանով իսկ հնարավորություն ստեղծելով այն վերստին կասեցնելու և վերսկսելու վհուկաորսը: Նախկին իշխանության գործունեության պատճառները շաղկապված էին 1993 թ-ի տեղի ունեցած գործընթացների և ձևավորվող միտումների մեջ: Դեռևս 1993 թ-ի հոկեմբերին, Ռուսաստանի քաղաքական վերնախավում գագաթնակետին էր հասել լարվածությունը ՌԴ նախագահ Բ. Ելցինի և խորհրդարանի միջև:

ՌԴ Գերագույն խորհրդի խոսնակ Ռուսլան Խասբուլատովը մի շարք գաղտնի համաձայնություններ էր ձեռք բերել Թուրքիայի վարչապետ Թանսու Չիլլերի հետ: Ըստ այդ համաձայնությունների, իր հաղթանակի պարագային Խասբուլատովը խոստացել էր դուրս բերել ռուս սահմանապահ զորախումբը Կովկասից: Ինչպես նաև թույլատրել էր Թուրքիային անսահմանափակ ներխուժում իրականացնել Հայաստան՝ քրդական հարցի լուծման պատրվակով, նաև Վրաստան՝ Աբխազիայի անվտանգությունը ապահովելու համար:

Հաջորդ ֆակտորը, որն առկա էր, դա  Կովկասյան տարածաշրջանում կարևոր գործոն հանդիսացող Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետության ամբողջական հանձնումն էր Ադրբեջանին, որը լայն հնարավորություն էր տալիս Ռուսաստանի ռազմական ներկայությունն ու մասնակցությունը նավթային ծրագրերին: Սակայն Հ.Յ.Դ-Դրո ռազմական ներկայությունը տարածաշրջանում բավականին լուրջ խոչընդոտ էր հանդիսանում ինչպես ԼՂՀ-ի ազատագրված տարածքների հանձնմանը Ադրբեջանին, նույնպես էլ պանթուրքիզմի ներխուժմանը Կովկաս և դեպի Եվրոպա ընդարձակվելու ծրագրերին:

Հ.Յ.Դ – Դրո կառույցը նախատեսում էր Հայաստանի դուրս մղումը ռուսական կայսերապաշտական ազդեցության ոլորտից, ապահովելով չափավոր ինտեգրումը եվրոպական և արևմտյան կառույցներին: Այն ժամանակ մեր առջև դրված խնդիրներից էր նաև տարածաշրջանում հանդես գալ որպես երրորդ ուժի կրողն ու Հայաստանում կոնսերվատիվ հեղափոխության և կոնֆուցիական սկզբունքների ճանապարհով կայացնելու մի կողմից կենսունակ ազգային տնտեսութուն, տնտեսության ղեկավարման նոր մետեցումներով, իսկ մյուս կողմից էլ ապահովելու Հայաստան-Արցախի գործուն մասնակցությունը տարածաշրջանային և աշխարհաքաղաքական գործընթացներում:

1994 թ-ին ՌԴ նախագահ Բ. Ելցինի վարչախումբը փորձեր ձեռնարկեց ունիվերսալ պետության ստեղծման ծրագրերի իրականացմանը, որտեղ և ՀՀ նախկին իշխանություններին պարտադրվեց ռուսական ծավալապաշտական էքսպանսիային խոչընդոտող միակ ռազմաքաղաքական ուժը՝ Հ.Յ.Դ-Դրո կառույցը չեզոքացնելու կարևորությունը: Սրան հետևեց ՌԴ հետախուզության դաշնային ծառայության (Հ.Դ.Ծ) հետախուզական վարչության 10-րդ բաժնի պետ Երմակովի հույժ գաղտնի հեռախոսագիրը, որով Հայաստանի հատուկ ծառայություններից պահանջվում էր ձերբակալել ցուցակով նշված անձանց:

Այսպես սկիզբ առավ Հ. Յ. Դ – Դրո քրեական գործի ստեղծարարական «չարարչագործությունը»: Սկիզբ առած գործընթացներին զուգահեռ անվտանգության մեկուսարանում դաժանաբար սպանվեց  ազատամարտին մասնակցած ազգային գործիչ Արտավազդ Մանուկյանը: Մինչդեռ արդեն Աթենքում դավադիր ահաբեկչության զոհ էր դարձել Հ. Յ. Դ առաջնորդ Հրայր Մարուխյանը: Այսպիսով վերջ էր դրվելու Հայաստանի անկախացմանն ու հայոց դարավոր երազանքների իրականացմանը…

Սակայն հարկ է հիշեցնել, որ միշտ էլ գտնվում են մարդկայհին այնպիսի տեսակներ, որոնք սեփական գոյության, իշխանության և հարստության համար պայքարում միշտ էլ ստրկական կախվածություն են ձեռք բերում իրենց իսկ շրջապատից և դրանից բխող մեծ ու փոքր վտանգներից: Մինչդեռ ազատ ապրելու, ստեղծագործելու Շնորհը ի վերուստ տրված է միայն նրանց, ովքեր կարողանում են հարմարվել ոչ թե պարտադրված պայմաններին  և օտարի կամքին, այլ հենց դրանց դեմ մղվող արդարացի պայքարին:

Օտարի պարտադրանքը հանդուրժող ստրուկը դժբախտ է, չարագործ և նենգ: Ազգային շահի գիտակցման նենգափոխումը սեփական շահի ու ազգային արժանապատվության փոխարեն իշխանատենչությունն ու փառամոլությունը բավարարելու մոլուցքը անընդունակ էր դարձրել զոհաբերություն պահանջող մեծ ու առաքինի գործերի: Այս տեսակը իր իսկ պետության համար է՛լ ավելի վտռանգավոր է, քան արտաքին թշնամիների սպառազեն քանակը: Սա՛ հասարակությանը օգտակար լինելու ունակությունը կորցրած այն միջակությունն է, որը իրեն տրված առաքելությունն ու իր անձը հանել է աճուըրդի և վաճառականացրել աստվածային, բարոյական, իրավական և օրենսդրական բոլոր իրավունքները:

Ես չեմ զղջում ազատագրական պայքարին իմ բերած մասնակցության և անցածս փառահեղ ճանապարհի համար: Այսօր էլ պատրաստ եմ շարունակելու իւմ հավատավոր ժողովրդի ազատագրման պայքարը: Եվ հենց սա՛ է իմ «պատշաճ վարքագծի» և «նոր հանցագործություն կատարելու հավանականությունը բնորոշող» իրական հանգամանքը, որին և վաղաժամկետ ազատման հարցերով անկախ հանձնաժողովը տվել է իրեն պարտադրված բացասական եզրակացությունը:

Արմենակ Լևոնի Մնջոյան՝